


Oczami można słyszeć, słuchem widzieć, a smakiem dotykać i wiele jeszcze innych kombinacji obierania rzeczywistości.
Fachowo nazwano to zjawisko Synestezją. Posiada tę zadziwiającą zdolność aż jeden procent ludzkości. Czy twierdzenia niektórych osób, jakoby potrafiły smakować kształty, widzieć smaki i słyszeć kolory, są oznakami zjawisk paranormalnych, czy raczej jest to sztuczka ich umysłu?
Synestezja to niezwykła zdolność równoczesnego odbierania jednego typu bodźca za pomocą kilku zmysłów. Mówiąc bardziej obrazowo - synestezja to pomieszanie zmysłów: widzenie dźwięków, smakowanie barw, słyszenie zapachów, czy czucie woni kształtów, które pozwalają nam smakować świat takim, jaki jest, czyli wzroku, słuchu, smaku, dotyku i powonienia.
Mówi się, że osoba taka potrafi smakować dźwięki, czy czuć kolory.
Synestezja nie jest chorobą zaburzająca osobowość , to są specyficzne umiejętności ,które posiadają ludzie czasami nawet o tym nie wiedząc .Synestezja wywoływana jest automatycznie i bez udziału woli i kontroli świadomości .
Synesteci odbierają rzeczywistość bardziej intensywnie niż przeciętni ludzie.
Synestezja (gr. synaísthesis – równoczesne postrzeganie od sýn – razem i aísthesis – poznanie poprzez zmysły) w psychologii – stan lub zdolność, w której doświadczenia jednego zmysłu (np. wzroku) wywołują również doświadczenia charakterystyczne dla innych zmysłów, na przykład odbieranie niskich dźwięków wywołuje wrażenie miękkości, barwa niebieska odczuwana jest jako chłodna, obraz litery lub cyfry budzi skojarzenia kolorystyczne itp.
Istnieją dwie teorie tłumaczące owo zjawisko. Według teorii Simona Baron-Cohena u osób doświadczających synestezji mogą występować dodatkowe połączenia w mózgu, które łączą obszary normalnie ze sobą nie połączone. Druga teoria mówi, że liczba połączeń synaptycznych jest taka sama, a mieszanie się odbieranych doświadczeń wynika z tego, iż zachwiana jest równowaga pomiędzy hamowaniem i wyciszaniem docierających impulsów w mózgu.
Zaloguj
lub
Zarejestruj się
aby zobaczyć!
Niejednokrotnie zachowania tych osób , specyficzne zdolności odbierane są przez otoczenie jako coś nie normalnego ,dziwnego
.Czy może ty też jesteś synestykiem i należysz do tego małego kręgu szczęśliwców ?
Ja oraz kilka osób z mojego otoczenia posiada ta rzadka zdolność /umiejętność ,która czasami jest błogosławieństwem /wyróżnieniem ,czasami zaś wielkim wyzwaniem .
Zdarzają się oczywiście sytuacje, gdy synestezja utrudnia życie. Czasami bowiem może powstać wrażenie szumu informacji. W zależności od rodzaju zmysłów, które uczestniczą w odbieraniu bodźców wywołujących doznania, wyróżnia się szereg typów synestezji. Najczęściej występuje tzw. barwne słyszenie. Osoba, która słyszy dany dźwięk, widzi kolory, lub odwrotnie – to styczność z określonymi barwami wywołuje wrażenia słuchowe. Kolory zazwyczaj pojawiają się przed oczami w chwili usłyszenia pierwszych dźwięków. Przez całe życie towarzyszą wszelkim wrażeniom słuchowym; pewnym dźwiękom zawsze odpowiadają te same kolory (lub ich odcienie).
Synestezja zachodzi automatycznie – wrażenia powstałe dzięki niej są proste, nieskomplikowane pod względem formy, obrazy, które są jej wynikiem, zdają się być niezwykle żywe, wyraźne i łatwe w odtworzeniu, a odczucia przypisane danej rzeczy pozostają jednakowe na całe życie.
Jeżeli podejrzewacie u siebie podobne zdolności, możecie sprawdzić, czy rzeczywiście należycie
do synestetów – istnieje strona umożliwiająca wykonanie testu na posiadanie
synestezji .
Proszę sprawdź może jesteś synestykiem i jeszcze o tym nie wiesz .
Synestezja występuje blisko 3 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Co ciekawe, większość synestyków to osoby leworęczne. Najczęściej są to ludzie obdarzeni niezwykłą inteligencją oraz wyobraźnią (szczególnie wyobraźnią przestrzenną). Mają oni jednak kłopoty w odróżnianiu prawej strony od lewej. Synestycy zwykle zapamiętują wyrazy (np. ucząc się języków obcych) łatwiej niż inne osoby. Często wynika to z budowania sobie w trakcie nauki licznych ścieżek skojarzeń.
Zaloguj
lub
Zarejestruj się
aby zobaczyć!
Czy zastanawialiście się kiedyś nad zabarwieniem nazw dni tygodnia? A może muzyka Mozarta smakuje wam jak szarlotka? Jeżeli doświadczenia te zdają się wam bliskie, jest bardzo prawdopodobne, że posiadacie zdolności synestyczne.
Synestezja nie jest zjawiskiem popularnym. Jest zdolnością wrodzoną
i występuje zaledwie u jednej na dwadzieścia tysięcy osób. Bardzo często synesteci posiadają talenty artystyczne. Do znanych synestetów należeli
m.in. kompozytorzy Nikołaj Rimski-Korsakow i Franciszek Liszt.
Znani synestycy
Władimir Nabokow, amerykański pisarz rosyjskiego pochodzenia, autor “Lolity”. W swej autobiografii wspominał: “Angielski alfabet miał dla mnie zawsze odcień sezonowanego drewna, ale francuski zachwycał wypolerowana gładkością (…) widziałem q w ciemniejszym odcieniu brązu niż k, podczas gdy s nie było jasnobłękitne, jak c, lecz stanowiło przedziwną mieszaninę lazuru z odcieniem masy perłowej”.
David Hockney, brytyjski malarz, przekładał wrażenia w przeciwną stronę – tłumaczył muzykę na obraz. “Gdy malowałem drzewo dedykowane Ravelowi, puszczałem na cały głos jego operę i muzyka dyktowała mi kształty i kolory”.
Aleksander Skriabin, kompozytor rosyjski, autor niezwykłego dzieła “Misterium” łączącego muzykę, taniec, rzeźbę, ściśle określone następstwo zapachów, wyjątkową scenografię, sceny z ogniem w roli głównej.
Richard Feynman, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla za prace z dziedziny elektrodynamiki kwantowej. “Kiedy patrzę na równanie, widzę poszczególne litery w różnych kolorach – nie wiem, dlaczego. Zastanawiam się, jak u licha widzą je moi studenci”.
Wassily Kandinsky skarżył się w dzieciństwie na “straszliwy jazgot i kakofonię, których musiał wysłuchiwać, gdy mieszał farby na palecie”.
Duke Ellington: “Słyszę nutę, którą gra ktoś z zespołu, i widzę kolor. Ta sama nuta, ale grana przez kogoś innego, ma już inny kolor”.
Źródło: Duży Format, wyborcza.pl, synestezja.pl, edukateria.pl
Zaloguj
lub
Zarejestruj się
aby zobaczyć!
Zaloguj
lub
Zarejestruj się
aby zobaczyć!
Najczęściej spotykaną odmianą „pomieszania zmysłów” jest barwne słyszenie. Polega to na tym, że dźwięki lub współbrzmienia wywołują wrażenia barwne, bądź barwy – dźwięki.
Odczucia typowego synestyka w czasie słuchania muzyki :
….........”
DXM ( 300 mg )
-> Przy zamkniętych oczach znalazłem się w dziwnym, opuszczonym miejscu. Było tam całkowicie ciemno. Skupiłem się na lecącej z mojego telefonu piosence i ją zobaczyłem. Każdy dźwięk miał swój własny kształt oraz kolor. Wszystkie brzemienia układały się w jeden, piękny ale bardzo abstrakcyjny obraz - muzykę. Było to pierwsze w moim życiu doświadczenie tego typu. Miałem wtedy też dosyć mocno zmienioną percepcję i stwierdziłem, że jest w "dolinie muzyki". Miejsce to podobało mi się niezwykle. Wizje były bardzo silne i stabilne. Subiektywny czas ich trwania wynosił: 5-20 minut.
2c-e ( 25 mg )
-> Przy otwartych oczach, patrzę się na pływające po asfalcie wzory. Wsłuchuje się w muzykę a tępo, w którym płyną po ulicy znaki zmienia się. Dostosowane jest ono do lecącego w tle utworu, zwalnia i przyśpiesza wraz z nim.
-> Przy zamkniętych oczach. Słyszę jak dźwięki rozbrzmiewają w mojej głowie. Tworzą one mgiełkę, która zmienia kolor i zaburza kształt widzianych przeze mnie pod zamkniętymi powiekami obrazów. Zjawisko nieco podobne do tego po DXM chociaż, na swój sposób wyjątkowe.
4-aco-dmt ( 25mg )
-> Przy zamkniętych oczach. Leżę na łóżku, z głośników leci Infected Mushroom. Tym razem muzykę czuję w sposób fizyczny. Najzwyczajniej w świecie mnie ona łaskocze, tak skutecznie jak gdyby robiła to prawdziwa żywa istota. Wybucham śmiechem, turlam się po łóżku jak szalony. Uczucie jednak nie mija. Trwa ono ponad 15 minut. Po pewnym czasie staje się ono uciążliwe. Z trudem łapię oddech pomiędzy salwami śmiechu. Wrażenie, że muzyka mnie łaskocze nie pozwalało mi się skupić na wizualizacjach.
4-ho-met (25mg)
-> Przy zamkniętych oczach. Najdziwniejszy stan synestezji jaki kiedykolwiek doświadczyłem. Znów czuję muzykę jako coś fizycznego. Tym razem jest to jednak ogromna energia, która się rozpędza, wpada do mojej głowy i tam eksploduje. Tworząc wielki jasny błysk lub wybuch mnóstwa kolorów. Jest to nawet przyjemne. Stan ten trwa jednak dosyć krótko jakieś 2 minuty. ….......................”
Zaloguj
lub
Zarejestruj się
aby zobaczyć!
,..........................”Odkąd tylko pamiętam konkretne dźwięki kojarzyły mi się z obrazem i odwrotnie. Nie uważałam tego za nic szczególnego. Czasami słysząc pewne słowa widzę je wypisane przed moimi oczami, kształty geometryczne brzmią i obrysowują się w mojej głowie. Nawet nie wiem jak dokładnie to opisać. Sądziłam, że wszyscy ludzie tak mają - a jeśli nie to już na pewno dotyczy to większości. Dlatego niespecjalnie to ukrywałam i ostatnio zdałam sobie sprawę, że jednak nie każdy tak ma. A dokładniej mówiąc - nie znam drugiej takiej osoby.
Na pewno pomaga mi się to skupić i zapamiętać pewne rzeczy. Poza tym momentami to wszystko wydaje mi się być po prostu... piękne. Bywają też momenty, kiedy mam dosyć hałasu i dźwięków, bo wypełniają cały mój umysł - słysząc je wszystko byłoby w porządku, ale ja po prostu to czuję i widzę. Zbyt wiele impulsów jednocześnie. To jest jeden z głównych powodów, dla których idąc przez miasto zawsze mam słuchawki - nad muzyką łatwiej jest zapanować niż nad kakofonią dźwięków, które normalnie by mnie otaczały.
Polega na tym, że czuję dźwięki jako dotyk. Boże, jakie to wspaniałe uczucie kiedy masz gitarę na języku, bębny na czubkach uszu, a syntezator w gardle. Ten typ synestezji jest chyba najfajniejszy i bardzo rzadki, czyli w sumie mogę powiedzieć, że jestem elitą elity. Wożę się jak lord
Jestem uzależniona od muzyki, nie potrafię bez niej żyć. Przewodzę ją całym ciałem, czuję się wtedy jakby wszystkie emocje świata gromadziły się we mnie, a ja sama odrywam się od ciała i jestem nie namacalną mgłą dryfującą przez rubinowy kosmos. …......”
Zjawisko synestezji wywołuje również LSD. Osoby nałogowo przyjmujące haszysz również opowiadają o doznaniach między zmysłowych. Jednak odczucia te są krótkotrwałe, a osoba ich doświadczająca jest całkowicie oderwana od rzeczywistości.
Zjawisko synestezji znane jest w psychologii od prawie dwustu lat, ale jego natura nie została w pełni wyjaśniona. W synestezji stymulacja jednego zmysłu wywołuje wrażenie winnej modalności zmysłowej. Osoby z synestezją widzą kolorowe figury geometryczne podczas percepcji muzyki, doznają wrażeń dotykowych spiczastości bądź obłości podczas degustacji potraw, wrażenia zapachowe lub smakowe powodują u nich widzenie wielobarwnych plam. Wielu znanych artystów wykorzystywało synestezję w swojej twórczości. Czy synestezja jest domeną wybrańców losu? Łączenie ze sobą wrażeń pochodzących z różnych zmysłów występuje nie tylko w synestezji. Każdy z nas dla lepszego dookreślenia niektórych zjawisk, odczuć czy myśli posługuje się skojarzeniami między zmysłowymi. Gorące barwy, gorzkie wonie, lodowate spojrzenie czy słodki głos – oto niektóre przykłady takich skojarzeń. Wszyscy przyrównujemy również w ten sam sposób jasność światła do głośności dźwięku (Marks, 1975). Być może więc synestezyjny odbiór świata nie jest aż tak odległy od zwykłego postrzegania każdego z nas. Być może odkrycie tego zagadkowego zjawiska pomoże nam lepiej zrozumieć nas samych
źródło inf.
Aleksandra Rogowska,
Czy synestetycy są wśród nas?
Modelowe Nauczanie, 2004, 7: 29-49.
CZY SYNESTETYCY SĄ WŚRÓD NAS?
Synestezja – zastosowanie praktyczne
Mleko jak pianino
Charles Spence, psycholog z Oksfordu. poświęcił się badaniom zaskakujących połączeń między zmysłami. Podczas jednego z eksperymentów poprosił kilkudziesięciu ochotników ,aby przypisali każdej z siedmiu reprezentowanych im zapachów do jednego z 52 dźwięków granych na 4 instrumentach. Znaczna część niż wynikałoby to z przypadku ,uczestnicy badania przyporządkowali zapach kandyzowanych pomarańczy wysokim tonacjom pianina ,a zapach piżma – niskim tonacjom instrumentów dętych .Prażona kawa też miała ich zdaniem niską tonację, irys zaś – wysoką
Słuch łączy się nie tylko z powonieniem ,ale również ze zmysłem smaku. Już wcześniejsze badania wykazywały , że jeśli jedząc słyszymy dźwięk, , który pasuje do danego smaku,odbieramy potrawę jako smaczniejszą – np. czipsy smakują bardziej, jeśli słyszymy ich chrupanie niż kiedy jemy z wyciszającymi słuchawkami na uszach . Czasami jednak to,co do siebie pasuje, bywa zaskakujące . Z badań wynika , że piwo marki „Duvel”jest oceniane wyjątkowo
wysoko w towarzystwie piosenek z albumu „Dolittle”amerykańskiego zespołu rockowego Pixies. Z kolei autorzy eksperymentu opublikowanego w 2011 roku w piśmie”Perception”odkryli ,że gorzkie smaki odpowiadają innym dźwiękom w powolnym rytmie, kwaśne - wysokim i niezharmonizowanym, zaś słone są staccato. Naukowcy polecili grupie profesjonalnych kompozytorów stworzenie utworów, które ilustrowałyby smaki , gorzki , słony, słodki, kwaśny ( po trzy każdy) , naste pnie zaś odegrali te kompozycje grupie 57 wolontariuszy ,którzy mieli odgadnąć,co autor miał na myśli .
Okazało się ,że byli w tym, zaskakująco dobrzy .Najlepiej odróżniali melodie gorzkie ( 83 % trafień) .
Lubicie romantyczne wieczory przy lampce wina i muzyce ? Uważajcie – smak wina zmienia się w zależności od tego ,czego słuchacie podczas picia .Dowodzi tego eksperyment opisany w : British Journal of Psychology”. Jego autor profesor psychologii Adrian North ,zaprosił 250 studentów do degustacji chilijskich win – czerwonego cabernet
sauvignon i białego chardonnay . Badani mieli za zadanie ocenić smak win.- czy są ciężkie ,subtelne , wyrafinowane itd. Część smakowała trunki w pomieszczeniu w którym grała muzyka – fragmenty „Carminy Burany” Carla Orffa, „Dziadka do orzechów”Czajkowskiego ,”Just Can't Get Enough” Drpeche Mode w miękkim wykonaniu francuskiej grupy Nouvelle Vague. Inni próbowali win w ciszy. Kiedy psycholog przeanalizował odpowiedzi ,zauważył ,że przy dźwiękach Carminy Burany wina były oceniane jako mocniejsze, a przy piosence Nouvelle Vague jako bardziej odświeżające .Jeśli zaś chcemy ,że podane przez nas wina zdawały się bardziej wyrafinowane ,warto połączyć je z muzyka Czjkowskiego .
Amatorzy słodyczy odkryciom Charlesa Spence'a zawdzięczają informację , ze gorzka czekolada smakuje bardziej słodko. Jeżeli pije się ja z pomarańczowego kubka ,zaś wszelkie desery wydaja się słodsze ,jeśli są podawane ,na białych talerzykach ( zamiast na czarnych) . Smak mleka zyskuje przy dźwiękach pianina ,a cytryny w wysokich tonacjach
.Spence razem z Hestonem Blumenthalem szefem restauracji The Fat Duck w Wielkiej Brytanii,uznawanej jedna z najlepszych na świecie ,pracował nad wykorzystaniem takich zaskakujących powiązań .
Blumenthal stworzył słodko- gorzki deser ,a Spence pomógł skomponować dwie ścieżki melodyczne - taką .która miała słuchającemu osłodzić deser, i drugą podkreślająca gorycz ..Klienci razem z deserem otrzymywali dwa numery telefonu . Jeśli wykręcili pierwszy ,słuchali „Osładzającej : muzyki .Jeśli drugi - „gorzkiej”. W zależności od gustu .
Niskie warczenie ,większy ból .
Jak to się dzieje ,że muzyka może zmieniać smak wina czy osładzać deser ? Prof. Spence uważa ,że słaba synestezja nie ma jednego wytłumaczenia .Część zaskakujących połączeń między zmysłami może mieć źródło w budowie ludzkiego mózgu .” Możliwe ,że istnieją w mózgu połączenia,które powodują ,że niektóre pary zdają się nam bardziej zgrane niż inne „tłumaczy psycholog . Inne powiązania pomiędzy zmysłami są prawdopodobnie wyuczone . Obserwujemy otoczenie i rejestrujemy występujące w nim regularności . Wiemy ,ze czerwone owoce są zwykle słodsze niż zielone ( bo są bardziej dojrzałe) i dlatego kolor czerwony przywodzi na myśli smak słodki,nawet jeśli jest to czerwony kwadrat narysowany na kartce .
Z kolei duże obiekty zwyczaj wydają niskie dźwięki ,a małe – wysokie . „Jeśli jesteś listonoszem i słyszysz warczenie zza bramy ,musisz zdecydować – wchodzisz czy nie .Wiedza ,ze warczenie w niskiej tonacji zwykle oznacza dużego psa ,pomoże ci uniknąć bardzo bolesnego ugryzienia – śmieje się Spence „. Takie wyuczone zależności uogólniamy – dlatego uznamy raczej ,że duży kwadrat ma niższy dźwięk niż mały .
Lubimy rzeczy przewidywalne . To ,ze lubimy ,gdy rzeczywistość pokrywa się z naszymi przewidywaniami , można wykorzystać w marketingu .Zdaniem Spence'a ,wiedza o pasujących do siebie melodiach i smakach ,czy zapachach może przydać się przy tworzeniu dźingli reklamowych,zaś to ,które kształty odpowiadają którym smakom – do projektowania opakowań i logo produktów. Kiedy na butelce gazowanej wody mineralnej znajdą się kanciaste figury, sugerujące nam ,że zawartość delikatnie szczypie w język ,będziemy produkt odbierając przychylnie .Gdyby zaś połączenie nie było trafione (gazowana woda w zaokrąglonym logo) ,które według badaczy sugeruje wodę nie gazowaną ) , klient byłby rozczarowany .
Zbadano ,ze z zaokrąglonymi kształtami bobrze komponują się słodsze produkty ,więc dżem jagodowy warto zamykać w opływowym słoiku ,a bardziej kwaśny ,żurawinowy w kanciastym .
Do krągłości pasuje też mleczna czekolada ,gorzka zaś do – prostokątów ,gwiazd i szpiców .
Ponieważ słowa także różnie smakują ,przy wymyślaniu nazw produktów można się sugerować odkryciami Spence'a i innych naukowców badających synestezje .
Starbucks, producent Roja Dove czy wytwórnia koniaków Courvoisier już teraz zatrudniają Spence'a do promocji swoich produktów .Starbucks np. oferuje klientom muzykę do słuchania w domu podczas picia kawy ,co ma wpływać na smak napoju .
Czy tego rodzaju odkrycia da się wykorzystać w domu ? Czy można sobie np. osłodzić herbatę muzyką ? „Oczywiście „ - mówi Speence ,który przyznaje ,ze jemu też zdarza się dobierać melodie do dań ,aby bawić się smakami. Żeby kawa czy herbata były słodsze ,najlepiej pić je przy piosenkach w wysokiej tonacji , np. czymś z repertuaru Bee Gees ,\ . Aha i filiżanka powinna być kremowa .
Źródło inf.
Marta Zaraska ,Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN Focus 218
Seks i synestezja – kiedy orgazm ma barwę fioletu
U tego typu osób fazy stosunku charakteryzują się odmienną percepcją wzrokową, w większości przypadków związaną z kolorami: pierwsza faza wzrostu pożądania na przykład może zabarwić się kolorem pomarańczowym; w kolejnym stanie podniecenia kolor będzie bardziej nasycony, a następnie podczas orgazmu przejdzie on w fiolet; natomiast fazę odprężenia zaraz po orgazmie mogą zdominować róż i żółć.
Niektóre osoby doświadczają typowego „zwarcia” percepcyjnego charakterystycznego dla synestezji podczas stosunku płciowego, którego różne fazy łączą się z postrzeganiem konkretnych kolorów. Możliwe, że zjawisko to związane jest z wejściem w stan szczególnie intensywnego transu, który jednak, powodując izolację synestetyka od otaczającego go świata zewnętrznego, nadaje temu doświadczeniu nieokreślone poczucie nierzeczywistości i nie prowadzi do zwiększenia satysfakcji seksualnej
Zaloguj
lub
Zarejestruj się
aby zobaczyć!